بیت کوین چیست؟
بیت کوین
در سال 2008، یک برنامه نویس با نام مستعار به نام ساتوشی ناکاموتو وایت پیپری 9 صفحه ای منتشر کرد که در آن یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز جدید شرح داده شده بود. او این ارز را “بیت کوین” نامیده بود..
بیت کوین اولین سیستم پرداخت و ارز دیجیتال غیرمتمرکز موفق در جهان است که در سال 2009 توسط خالق مرموزی که فقط به نام ساتوشی ناکاموتو شناخته میشود؛ راه اندازی شد. کلمه “کریپتوکارنسی” به گروهی از داراییهای دیجیتالی اشاره دارد که در آن تراکنشها با استفاده از رمزنگاری ایمن و تأیید میشوند. درواقع این یک روش علمی برای رمزگذاری و رمزگشایی دادههاست. این تراکنشها اغلب در رایانههایی ذخیره میشوند که در سراسر جهان از طریق یک فناوری دفتر کل توزیعشده به نام بلاک چین توزیع میشوند.
بیت کوین را می توان به واحدهای کوچک تری به نام «ساتوشی» (حداکثر 8 رقم اعشار) تقسیم کرد و برای پرداخت استفاده کرد، اما بیشتر به عنوان یک ذخیره ارزش مانند طلا در نظر گرفته میشود. این به این دلیل است که قیمت یک بیت کوین منفرد از زمان پیدایش آن به طور قابل توجهی افزایش یافته است (از کمتر از یک سنت به ده ها هزار دلار). هنگامی که بیت کوین به عنوان یک دارایی بازار مورد بحث قرار میگیرد، با نماد BTC نشان داده میشود.
اصطلاح “غیرمتمرکز” اغلب هنگام بحث در مورد ارز دیجیتال استفاده میشود، و به سادگی به معنای چیزی است که به طور گسترده توزیع شده است و هیچ مکان متمرکز و یا مرجع کنترلی ندارد. در مورد مفهوم غیر متمرکز در دو مقاله قبل باهم صحبت کردیم.
در مورد بیت کوین و در واقع بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، فناوری و زیرساختی که بر ایجاد، عرضه و امنیت آن حاکم است، برای مدیریت آن به نهادهای متمرکز مانند بانک ها و دولت ها متکی نیست.
در عوض، بیت کوین به گونه ای طراحی شده است که کاربران بتوانند مستقیماً از طریق شبکه همتا به همتا با یکدیگر مبادله کنند. نوعی شبکه که در آن همه کاربران از قدرت یکسانی برخوردارند و مستقیماً بدون سرور مرکزی یا شرکت واسطه ای به یکدیگر متصل هستند. این اجازه میدهد تا داده ها به اشتراک گذاشته و ذخیره شوند، یا پرداختهای بیت کوین به طور یکپارچه بین طرفین ارسال و دریافت شود.
شاید سادهترین راه برای درک بیت کوین این باشد که آن را مانند اینترنت برای پول در نظر بگیرید. اینترنت کاملا دیجیتالی است، هیچ شخصی آن را مالک یا کنترل نمیکند، بدون مرز است (به این معنی که هر کسی که برق و دستگاهی دارد می تواند به آن متصل شود)، 24 ساعته کار میکند، و افرادی که از آن استفاده میکنند میتوانند به راحتی دادهها را بین یکدیگر به اشتراک بگذارند. حال تصور کنید که یک «ارز اینترنتی» وجود داشته باشد که همه کسانی که از اینترنت استفاده میکنند میتوانند به ایمن کردن آن کمک کنند، آن را صادر کنند و بدون نیاز به دخالت بانک، مستقیماً با آن به یکدیگر پرداخت کنند. این همان چیزی است که بیت کوین در اصل وجود دارد:
آزادی عمل و حذف واسطه
جایگزینی برای ارز فیات
ناکاموتو در ابتدا بیت کوین را به عنوان جایگزینی برای پول سنتی طراحی کرد، با این هدف که در نهایت به یک ارز قانونی پذیرفته شده جهانی تبدیل شود تا مردم بتوانند از آن برای خرید کالا و خدمات استفاده کنند.
با این حال، سودمندی بیت کوین برای پرداخت به دلیل نوسانات قیمت آن تا حدودی متوقف شده است. بیت کوین نتوانسته و احتمالا نمیتواند به جایگزینی برای فیات تبدیل شود. نوسانات کلمه ای است که برای توصیف میزان تغییر قیمت دارایی در یک دوره زمانی استفاده میشود. قیمت بیت کوین میتواند به طور چشمگیری روز به روز – و حتی دقیقه به دقیقه – تغییر کند و این ویژگی آن را به گزینه ای کمتر از ایده آل برای پرداخت تبدیل کند. به عنوان مثال، شما نمی خواهید برای یک فنجان قهوه 3.50 دلار بپردازید و آن را بخورید درحالیکه موقع نوشیدنش ارزش قهوه 4.30 دلار باشد حتی برعکسش نیز اصلا شایسته نیست.
پس این ویژگی بیت کوین را نه برای روش پرداخت که بیشتر برای یک سرمایه گذاری معرفی میکند.
از بسیاری جهات، بیت کوین برعکس پول سنتی عمل میکند: توسط بانک مرکزی کنترل یا صادر نمیشود، عرضه ثابتی دارد و قیمت آن قابل پیش بینی نیست. درک این تفاوتها کلید درک بیت کوین است.
بیت کوین چگونه کار میکند؟
درک سه جزء مجزا برای بیت کوین بسیار مهم است که همه آنها با هم ترکیب میشوند تا یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز ایجاد کنند:
شبکه بیت کوین
ارز دیجیتال بومی شبکه بیت کوین، به نام بیت کوین (BTC)
بلاک چین بیت کوین
بیت کوین در یک شبکه همتا به همتا اجرا میشود که در آن کاربران – معمولاً افراد یا نهادهایی که می خواهند بیت کوین را با دیگران در شبکه مبادله کنند – برای انجام و تأیید تراکنشها به کمک واسطه ها نیاز ندارند. کاربران میتوانند انتخاب کنند که رایانه خود را مستقیماً به این شبکه متصل کرده و دفتر کل عمومی آن را دانلود کنند که تمام تراکنشهای تاریخی بیت کوین در آن ثبت شده است.
این دفتر کل عمومی از فناوری موسوم به “بلاک چین” استفاده میکند که به آن “فناوری دفتر کل توزیع شده” نیز گفته میشود. فناوری بلاک چین چیزی است که به تراکنشهای ارزهای دیجیتال اجازه میدهد تا به روشی غیرقابل تغییر و شفاف تأیید، ذخیره و سفارش داده شوند. تغییرناپذیری و شفافیت برای سیستم پرداختی که بر اعتماد صفر متکی است، اعتبار بسیار مهمی هستند.
هر زمان که تراکنشهای جدید تأیید و به دفتر کل اضافه میشوند، شبکه نسخه هر کاربر از دفتر را بهروزرسانی میکند تا آخرین تغییرات را منعکس کند. آن را به عنوان یک سند باز Google در نظر بگیرید که وقتی هر کسی که دسترسی دارد محتوای آن را ویرایش میکند، به طور خودکار به روز میشود.
همانطور که از نام آن پیداست، بلاک چین بیت کوین یک رشته دیجیتالی از «بلاک ها» است که به ترتیب زمانی مرتب شده اند – تکههایی از کد که حاوی دادههای تراکنش بیت کوین است. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که اعتبارسنجی تراکنش ها و استخراج بیت کوین فرآیندهای جداگانه ای هستند. ماینینگ همچنان ممکن است رخ دهد، چه تراکنشها به بلاک چین اضافه شوند یا نه. به همین ترتیب، انفجار در تراکنشهای بیتکوین لزوماً نرخ یافتن بلاکهای جدید توسط ماینرها را افزایش نمیدهد.
صرف نظر از حجم تراکنش هایی که منتظر تایید هستند، بیت کوین طوری برنامه ریزی شده است که اجازه میدهد بلاک های جدید تقریباً هر 10 دقیقه یک بار به بلاک چین اضافه شوند.
با توجه به ماهیت عمومی بلاک چین، همه شرکت کنندگان شبکه میتوانند تراکنش های بیت کوین را در زمان واقعی ردیابی و ارزیابی کنند. این زیرساخت احتمال یک مسئله پرداخت آنلاین را کاهش میدهد که به عنوان دوبل خرج شناخته میشود. هزینه دو برابری زمانی اتفاق میافتد که کاربر سعی میکند یک ارز دیجیتال را دو بار خرج کند.
باب، که 1 بیت کوین دارد، ممکن است سعی کند آن را همزمان برای Rishi و Eliza ارسال کند و امیدوار است که سیستم آن را تشخیص ندهد.
در سیستم بانکداری سنتی از هزینههای مضاعف جلوگیری میشود زیرا مصالحه توسط یک مقام مرکزی انجام میشود. همچنین با پول نقد فیزیکی مشکلی نیست زیرا نمیتوانید یک اسکناس یک دلاری را به دو نفر تحویل دهید.
با این حال، بیت کوین دارای هزاران نسخه از یک دفتر کل است و از این رو نیاز است که کل شبکه کاربران به اتفاق آرا در مورد اعتبار هر تراکنش بیت کوینی که انجام میشود به توافق برسند. این توافق بین همه طرفین چیزی است که به عنوان “اجماع” شناخته میشود.
همانطور که بانکها به طور مداوم موجودی کاربران خود را به روز میکنند، هر کسی که یک نسخه از دفتر کل بیت کوین را دارد مسئول تایید و به روز رسانی موجودی همه دارندگان بیت کوین است. بنابراین، سؤال این است: چگونه شبکه بیتکوین تضمین میکند که اجماع حاصل شود، حتی اگر نسخههای بیشماری از دفتر کل عمومی در سراسر جهان ذخیره شده است؟ این کار از طریق فرآیندی به نام “اثبات کار” انجام میشود.
اثبات کار چیست؟
رایانههای موجود در شبکه بیت کوین از فرآیندی به نام اثبات کار (PoW) برای اعتبارسنجی تراکنشها و ایمن سازی شبکه استفاده میکنند. اثبات کار «مکانیسم اجماع» بلاک چین بیت کوین است.
در حالی که Proof-of-Work اولین و به طور کلی رایج ترین نوع مکانیسم توافق برای ارزهای رمزپایه است که روی بلاک چین اجرا میشوند، موارد دیگری نیز وجود دارد – (به ویژه اثبات سهام (PoS)، که تمایل به مصرف کلی قدرت محاسباتی کمتری دارد. و بنابراین انرژی کمتر).
اثبات کار، مشارکت کنندگان خاص شبکه را به نقش «تأیید کننده ها» – که بیشتر به عنوان «ماینرها» شناخته میشود – تنها پس از اینکه تعهد خود را به شبکه با اختصاص مقدار زیادی از قدرت محاسباتی برای کشف بلوکهای جدید – یک فرآیند ثابت کردند – ارتقا میدهد. که معمولاً حدود 10 دقیقه طول میکشد.
هنگامی که یک بلوک جدید کشف میشود، ماینر موفقی که آن را از طریق فرآیند استخراج پیدا کرده است، میتواند آن را با تراکنشهای معتبر به ارزش 1 مگابایت پر کند. سپس این بلوک جدید به زنجیره اضافه میشود و کپی همه افراد از دفتر به روز میشود تا دادههای جدید را منعکس کند. در ازای تلاشهای خود، ماینر مجاز است هر گونه کارمزدی را به تراکنشهایی که اضافه میکند، نگه دارد، به علاوه مقداری بیتکوین جدید به آنها داده میشود. بیت کوین جدیدی که ایجاد شده و به ماینرهای موفق تحویل داده شده به عنوان «پاداش بلوک» شناخته میشود.
همه کاربران بیت کوین باید هر بار که یک تراکنش را ارسال میکنند (معمولاً بر اساس اندازه آن) هزینه شبکه را قبل از اینکه پرداخت برای اعتبارسنجی در صف قرار گیرد، بپردازند. مثل خرید یک تمبر برای ارسال نامه فکر کنید.
هدف از افزودن کارمزد تراکنش، مطابقت یا فراتر از میانگین کارمزد پرداخت شده توسط سایر شرکت کنندگان شبکه است تا تراکنش شما به موقع پردازش شود. ماینرها برای اعتبارسنجی شبکه بیت کوین باید هزینههای برق و تعمیر و نگهداری خود را هنگام کارکردن ماشین هایشان در تمام روز پوشش دهند، بنابراین تراکنش هایی را با بالاترین کارمزد در اولویت قرار میدهند تا بیشترین پول ممکن را هنگام پر کردن بلوک های جدید به دست آورند.
میتوانید میانگین کارمزدها را در ممپول بیتکوین مشاهده کنید، که میتوان آن را به اتاق انتظار تشبیه کرد که در آن تراکنشهای تایید نشده تا زمانی که توسط ماینرها انتخاب و به بلاک چین اضافه شوند، برگزار میشوند.
بیت کوین چگونه ایجاد میشود؟
شبکه بیت کوین به طور خودکار بیت کوین تازه ضرب شده را برای ماینرها منتشر میکند که آنها بلاکهای جدیدی را به بلاک چین پیدا کنند و به آن اضافه کنند. کل عرضه بیت کوین دارای سقف 21 میلیون کوین است، به این معنی که وقتی تعداد کوینهای در گردش به 21 میلیون رسید، پروتکل ضرب کوینهای جدید را متوقف خواهد کرد. به نوعی، استخراج بیت کوین هم به عنوان اعتبار سنجی تراکنش و هم در فرآیند صدور بیت کوین دو برابر می شود (تا زمانی که تمام بیت کوینها استخراج شوند، تنها به عنوان فرآیند اعتبارسنجی تراکنش عمل میکند).
نکته مهم، افزایش قدرت محاسباتی اختصاص داده شده به استخراج بیت کوین به معنای استخراج بیت کوین بیشتر نخواهد بود. ماینرهایی که قدرت محاسباتی بیشتری دارند فقط شانس خود را برای دریافت پاداش با بلاک بعدی افزایش میدهند، بنابراین مقدار بیت کوین استخراج شده در طول زمان نسبتاً ثابت میماند.
شبکه بیت کوین از یک استراتژی توزیع سکه به نام «نصف کردن بیت کوین» استفاده میکند که تضمین میکند مقدار بیت کوین توزیع شده بین ماینرها در طول زمان کاهش مییابد. با کاهش تدریجی عرضه بیت کوین جدید وارد شده به گردش، ایده این است که به حمایت از قیمت دارایی کمک میکند (بر اساس اصول اساسی عرضه و تقاضا).
نصف کردن بیت کوین یا هاوینگ هر 210000 بلاک یا تقریباً چهار سال یکبار اتفاق می افتد. هنگامی که پروتکل بیت کوین برای اولین بار در سال 2009 راه اندازی شد، هر ماینر موفق 50 بیت کوین (BTC) به عنوان پاداش بلوک دریافت کرد.
در حال حاضر در سال 2021: پاداش ماینرها اکنون 6.25 بیت کوین است، که از 12.5 بیت کوین قبل از نصف شدن بیت کوین در می 2020 کاهش یافته است.
انتظار میرود هاوینگ بعدی در سال 2024 انجام شود و پاداش بلاکها دوباره به 3.125 BTC کاهش یابد. این روند تا زمانی ادامه خواهد داشت که در نهایت کوین دیگری برای استخراج باقی نماند.
امروزه بیش از 18.7 میلیون بیت کوین در گردش است یعنی فقط 2.25 میلیون بیت کوین برای ورود به گردش باقی مانده است. با این حال، با در نظر گرفتن اصل هاوینگ و سایر عوامل شبکه مانند سختی استخراج، تخمین زده میشود که آخرین بیت کوین در حدود سال ۲۱۴۰ استخراج شود.
کیف پول بیت کوین چیست؟
کیف پول بیت کوین یک برنامه نرم افزاری است که بر روی رایانه یا دستگاه اختصاصی اجرا میشود و عملکرد مورد نیاز برای ایمن سازی، ارسال و دریافت بیت کوین را فراهم میکند. در مقابل، خود بیت کوین در کیف پول ذخیره نمیشود. درعوض، کیف پول کلیدهای رمزنگاری را ایمن میکند که مالکیت مقدار خاصی از بیت کوین در شبکه بیت کوین را اثبات میکند.
هر زمان که تراکنش بیت کوین انجام میشود، مالکیت بیت کوین از فرستنده به گیرنده منتقل میشود و شبکه کلیدهای گیرنده را به عنوان «رمز عبور» جدید برای دسترسی به بیت کوین تعیین میکند.
بیت کوین از سیستمی به نام رمزنگاری کلید عمومی (PKC) برای حفظ یکپارچگی بلاک چین خود استفاده میکند. PKC که در ابتدا برای رمزگذاری و رمزگشایی پیام ها استفاده میشد، اکنون معمولاً در بلاک چینها برای ایمن سازی تراکنش ها استفاده میشود. این سیستم فقط به افرادی که مجموعه کلیدهای مناسبی دارند اجازه میدهد تا به کوینهای خاص دسترسی داشته باشند.
دو نوع کلید برای داشتن و اجرای تراکنشهای بیت کوین مورد نیاز است: کلید خصوصی و کلید عمومی. هر دو کلید رشتههایی از کاراکترهای الفبایی عددی تصادفی هستند که برای رمزگذاری و رمزگشایی تراکنش ها استفاده می شوند. در شبکه بیت کوین، PKC توابع ریاضی یک طرفه را پیادهسازی میکند که حل آنها از یک راه آسان است و برگشت آن تقریبا غیرممکن است.
بلاک چین از الگوریتم ریاضی یک طرفه برای ایجاد یک کلید عمومی از کلید خصوصی استفاده میکند. با این کار، بازسازی کلید خصوصی از کلید عمومی عملا غیرممکن است، به این معنی که بهتر است کلیدهای خود را گم نکنید (یا رمز عبور خود را برای دسترسی به آنها فراموش نکنید). همچنین، یک آدرس عمومی دریافت خواهید کرد که به سادگی شکل هش شده یا کوتاهتر کلید عمومی شما است.
این آدرس مشابه آدرس خانه عمل میکند و برای دریافت بیت کوین به اشتراک گذاشته میشود. از سوی دیگر، کلید خصوصی باید از چشمان کنجکاو پنهان بماند، همانطور که پین کارت نقدی شما تنها برای چشمان شما در نظر گرفته شده است.
برای انجام تراکنشها، باید از کلید خصوصی و کلید عمومی خود برای رمزگذاری و امضای تراکنشهای بیت کوین خود استفاده کنید. همچنین، شما باید آدرس عمومی گیرنده را درج کنید.
جمع بندی
بیت کوین به عنوان اولین کریپتوکارنسی دنیا به جهانیان معرفی شد و مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر روند بیت کوین بیشتر یک ارزش برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش بوده است ولی کریپتوکارنسی تنها به بیت کوین محدود نماند و انواع کوین و روی بلاک چینهای مختلف با قابلیتهای متنوع پیاده سازی، اجرا و بهره برداری شدند.
در مقالههای بعد با معرفی دیگر پروژهها با میگ بیت باشید.